اخیرا فهرستی از مکان‌های دیدنی تهران در شبکه‌های اجتماعی دست به‌ دست می‌شود، فهرستی صدتایی از جاذبه‌های تاریخی، طبیعی، تفریحی و حتی بازارها و پاساژ‌ها. می‌گویند اگر بیشتر از 20 مورد از این لیست را ندیده باشید، تنها از آلودگی هوا و شلوغی تهران بهره برده‌اید و زیبایی‌های تهران را ندیده‌اید.

صدای ایران - حالا که بهار آمده و لباس رنگارنگش را بر تن شهر شلوغ ما پوشانده وقت مناسبی است تا تهران را بهتر ببینید. اصلا تهران، شهر بهار است. وقتی درخت‌هایش لباس سبز روشن می‌پوشند و ابرها وسط آسمان آبی‌اش می رقصند و شهر بوی نوبهار می‌گیرد، طنازی تهران شروع می‌شود و باید فرصت را غنیمت شمرد و از دیدنی‌های این شهر قشنگ بهره برد.

یکی از این مکان‌های دیدنی تهران «باغ گیاه‌شناسی» است، باغی که ساخت آن از سال 1347 آغاز شده، 145 هکتار است و 25 مجموعه و بیش از 4 هزار گونه گیاهی را از رویشگاه‌ها و اقلیم‌های ایران و جهان را در خود جای داده است. این باغ نه تنها جایی برای گشت و گذار و لذت بردن از مناظر زیبا است، بلکه نقشی مهم در تحقیقات گیاه‌شناسی دارد و به عنوان ذخیر‎ه‎گاه ژنتیکی از گیاهان در معرض خطر انقراض مورد استفاده قرار می‌گیرد. پیش از نوروز سال 1394، بازدید از این باغ به صورت محدود و بیشتر با نامه از وزارت‏خانه‌ها و سازمان‏ها ممکن بود، اما بیش از یک سال است که بازدید از این باغ زیبا آزاد است و همگان با رعایت نکاتی چون خارج نشدن از مسیرهای مشخص‌شده، خودداری از چیدن گلها و گیاهان، خودداری از نزدیک شدن به آبشارها و دریاچه‌ها و همچنین نریختن زباله و نشکستن شاخه درختان و احترام به حقوق گیاهان و سازندگان این باغ، می‌توانند از باغ گیاه‌شناسی دیدن کنند.

راحت‌ترین راه ‌برای رسیدن به این باغ استفاده از ماشین شخصی است، بعد از پارک چیتگر، ورودی پیکان شهر را وارد می‏شویم و بعد با رفتن به خیابان گودرزی به این باغ بزرگ و زیبا می‏رسیم. همچنین از اتوبان همت و بلوار پژوهش هم می‌توان به این باغ بزرگ رسید. با مترو هم می‌توانید به باغ گیاه‌شناسی بروید، با پیاده شدن در ایستگاه ایران‌خودرو یا وردآورد و ادامه مسیر با تاکسی یا اتوبوس یا پیاده‌روی به باغ گیاه‌شناسی می‌‏رسید.

در ابتدای باغ، ماکتی کوچک از گیاهان این باغ وجود دارد و بعد از آن باغ گیاهان دارویی است که گیاهانی چون مریم گُلی، بومادران، اسطوخودوس، رُزماری و غیره کاشته شده‏ است. در این باغ همچنین اقلیم گیاهی بخش‌های مختلف ایران چون اقلیم البرز، زاگرس، باغ‌های کویری و باغ‌های ایرانی با سروهای بلند و همچنین اقلیم خزری بازسازی شده است.

اقلیم خزر یکی از قدیمی‌‏ترین مجموعه‏های باغ ملی گیاه‏شناسی به شمار می‌رود. آب و هوای این منطقه باور نکردنی است و با نزدیک شدن به آن فراموش خواهید کرد کجا هستید. از دور رطوبت و بوی جنگل‏های شمال به مشام می‏رسد و گونه‏ های گیاهی متنوع و پوشش انبوه گیاهان به طور اعجاب‌انگیزی شما را به حال و هوای شمال البرز می‏‌کشاند. این منطقه وسیع، 64 گونه درختی و درختچه‌‏ هایی از 29 تیره گیاهی را در خود جای داده که تعداد درختان این منطقه به بیش از 5 هزار اصله درخت می‏رساند و از میان درختان اقلیم خزر می‏توان به درختانی چون لیلکی، انار وحشی، افرا، سیاه‌ال، انجیلی و به وحشی اشاره کرد. بسیاری از عناصر درختی، درختچه‏‌ای و علفی ِکف‎زی و اشکوب‏های جنگلی خزر در 40 سال گذشته به این مجموعه منتقل شده و با استفاده از سیستم‌ آبیاری تحت فشار برای تامین رطوبت گیاهان تلاش می‎شود تا بقای آنها به مخاطره نیفتد. همچنین در کنار حوزه خزر، دریاچه‌‏ای یک هکتاری با عمق سه متر ایجاد شده است که به رطوبت این منطقه کمک می‏‌کند.

در اقلیم البرز هم 240 گونه گیاهی کاشته شده است که شامل گیاهانی چون پونه، آویشن، ثعلب، توتیا، نعناع چمنی، گزنه، شیپوری، گلپر، سنبل صحرایی، زنبق، خیارک و غیره می‌شود.

علاوه بر مجموعه‎های یاد شده باغ ملی گیاه‌‏شناسی ایران، مجموعه‏‌هایی چون باغ سیستماتیک، مجموعه آموزشی نمایشی، باغ میوه‎های ایرانی، لابیرنت شمشاد، باغ صخره‎ای و آبشار و باغ پیازهای ایرانی را هم در خود جا داده است.

اقلیم زاگرس هم از 6 قطعه مجزا تشکیل شده که با باغ‌راه‏های سنگفرش شده از یکدیگر جدا می‏‌شوند. در حال حاضر 42 گونه چوبی و 30 گونه علفی در این مجموعه رویشی استقرار یافته است. درخت‎های این مجموعه شامل بلوط ایرانی (برودار)، مازودار و ویول است. همچنین گونه‎هایی از زرشک، سنجد، گلابی وحشی، مو، بید، سپیدار، ارغوان، سیاه تلو، زبان گنجشک و زالزالک هم در این اقلیم کاشته شده است.

در این مجموعه گیاهی دریاچه آب شور هم ایجاد شده که در اطراف آن گونه‏‌های شورپسند مناطق بیابانی ایران کاشته شده است. 23 اجتماع گیاهی و حدود 40 گونه گیاهی از مهم‏ترین گیاهان معرف جوامع گیاهی بیابانی در این منطقه کاشته شده‌‏اند.

اقلیم چین و ژاپن، اقلیم هیمالیا، اقلیم قفقاز، اقلیم سیبری و آمریکا و باغ‌های اروپایی اقلیم‌های جهانی این باغ است؛ در اقلیم چین و ژاپن، باغ‌های چینی و ژاپنی به زیبایی بازسازی شده‌اند. یکی از جالب‎ترین نمونه‏‌های گیاهی این باغ، کاشت گیاهی است که به فسیل زنده دنیا شهرت دارد و هزار سال عمر می‏‌کند.

اقلیم هیمالیا هم با انتقال خاک زیرِ زمین متروی تهران-کرج به این منطقه آماده شده و با درختان سوزنی برگی چون کاج کاشفی، سندروس و بلوط همیشه سبز پوشیده شده است.

منطقه قفقاز و آسیای میانه هم پوششی تُنُک و کلکسیون گیاهی از درختان بلندمازو و اوری در بخش جنوب‌ شرقی و در غرب و جنوب‌ غربی با درخت‌های افرا و بارانک تکمیل شده است.

در اقلیم آمریکا هم حدود 35 گونه وجود دارد که با توجه به جنبه تزئینی انواع گیاهان کاشته شده و تناوب گل‏دهی آنها از بهار تا اواسط پاییز چشم‎انداز منحصر به فردی به این کلکسیون بخشیده است. همچنین مجموعه‌ای از درختان دارتالاب و کاج تدا و درختان و درختچه‏ های پهن ‌برگ نیز در این بخش کاشته شده‎اند.

در کلکسیون گیاهی اروپا هم باغ اروپایی از ترکیب نرده‌ها و و ستون‌های آجری ساخته و با رزهای رونده و کلماتیس تزئین شده است.